Obezite latince kökenli bir kelime olup çok fazla yemek yiyen demektir.

Obezite çok ciddi sağlık sorunlarına yol açan ve maalesef yaşam süresini kısaltan bir hastalıktır. Obezite sınıflaması için labaratuvar ve görüntüleme yöntemleri, vücuttaki yağ oranı ve yağlanmanın tipi gibi birçok parametre kullanılmıştır. Fakat şu an için, obezitenin tanımlanması ve sınıflaması için Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO- World HealthOrginization) Vücut Kitle indeksi (VKİ) hesaplaması kullanmakta ve adeta tüm dünyada ortak bir dil oluşturmaktadır. Herkesin basit bir işlemle hesaplayabileceği bir değerdir. VKİ 30’un üzerinde olan bireyler obez olarak değerlendirilir.

Özellikle vücuttaki yağlanmanın tipi yani bel çevresindeki (elma tipi yağlanma) yağlanma ve kalça çevresindeki yağlanma (armut tipi yağlanma) obezite tanımlanmasında önemli bir yer tutmaktadır. Bilimsel anlamda net olarak kanıt değeri kazanmasa da , karın çevresinde yağlanmanın fazlalığının sadece cilt altında yağlanma ile değil iç organlarda yağlanma ile birlikte seyrettiği ve metobolik sendrom dediğimiz şeker hastalığı ve damar sertleşmesi gibi riskli hastalıklarla beraber seyrettiği yönünde bir kanı vardır. Yani bel çevresinin kalça çevresine oranı önem kazanmaktadır. Bu değerin 1’in altında olması gerekmektedir. Metabolik sendrom riski açısından erkeklerde bel çevresi 102 cm, kadınlarda ise 88 cm nin altında olmalıdır.

Obezitenin neden olabileceği hastalıklar;

Kalp ve Damar Hastalıkları

•İskemik Kalp Hastalıkları
•Kalp Yetersizliği
•Miyokard Enfarktüsü (Kalp Krizi)
•Hipertansiyon
•Derin VenTrombozu ve PulmonerEmboli ( bacak damarlarında tıkanıklık ve akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması)
•Hiperkolesterolemi
•Hipertrigliseridemi

Endokrinolojik Bozukluklar

•Tip llŞeker hastalığı
•PolikistikOver Sendromu
•Adet Düzensizliği
•Gebelik ve Doğumla ilgili sorunlar
•Kısırlık (infertilite)

Solunum Sistemi

•PulmonerEmboli
•Uyku Apnesi (Uykuda Nefesin Durması)
•ObeziteHipoventilasyon Sendromu

Nöroloji

•Stroke (İnme)
•Psödotümörcerebri
•Migren

Gastrointestinal Sistem

•GastroözofagealReflü Hastalığı (GÖRH)
•Karaciğer Yağlanması
•Safra Kesesi Taşları

Psikiyatri

•Depresyon
•Kişilik Bozuklukları

Romatoloji-Ortopedi

•Gut
•Diz ve Ayak bileği eklemlerinde dejenerasyon

Dermatoloji

•Sellülit
•Cilt enfeksiyonları

Onkoloji

•Meme ve rahim kanseri
•Kalınbarsak kanseri
•Karaciğer, Pankreas kanseri
•Prostat kanseri

Basitçe besinlerle aldığımız enerjinin, harcadığımız enerjiden fazla olması sonucunda kalan fazla enerji vücutta yağ olarak depolanır.

Her insanın belli bir bazal metobolizma hızı vardır. Yani insan vücudundaki hücreler normal fonksiyonlarını sürdürebilmeleri için belli bir enerji harcarlar. Kalbimizin atabilmesi, soluk alıp verebilmek kısaca hayatta kalabilmek için bu enerjiye ihtiyacımız vardır. Bu enerji de yaklaşık 25-35 kcal/ kg dır. Örneğin, 70 kg ağrılığında bir insanın hücreleri yaklaşık 2000 kaloriyi normal işlevlerini yapabilmek için harcarlar. Bunun haricinde normal fiziksel aktivitelerimiz için ekstra enerjiye ihtiyacımız vardır. Bu enerji gereksinimini besinlerden karşılıyoruz. Bu denklemin bir dengede olması gerekiyor. Eğer gıdalardan aldığımız enerji miktarı artar ve egzersizle harcadığımız enerji azalırsa vücut fazla enerjiyi yağ olarak depolar ve kilo alma başlar. Diğer önemli bir hususta obezitenin genetik alt yapısıdır. Genetik teknolojideki ilerlemeler süratle devam etse de obezite ile ilgili özel bir gen henüz bulunamamıştır. Bilimsel veriler ise genetik bir alt yapı olabileceğini göstermektedir. Anne babadan biri obez olan çocukların obez olma olasılığı %30 iken, her ikisi de obez olan çocuklarda bu oran %50-70 dir. Bunun haricinde bazı endokrinolojik (hormonel) ve psikiyatrik (yeme bozuklukları) hastalıklar obezite nedeni olabilmektedir. Obezite nedeni ile doktora başvuran hastalarda endokrinolojik ( böbrek üstü bezlerinin veya tiroid bezlerinin bozuklukları) ve psikiyatrik sebepler mutlaka araştırılmalıdır. 2013 yılında Amerika Birleşik Devletlerin deki SAGES toplantısında sunulan veriler ilginç bir obezite nedeni daha ortaya koymuştur. Sigara bırakma kampanyası yapılan ülkelerde maalesef obezitenin arttığı gösterilmiştir.

Obezitenin sıklığı tüm dünyada giderek artmaktadır. Dünya sağlık örgütünün öngördüğü rakamlar ise ürkütücüdür. 1960’ lı yıllarda %10’un altında görülen obezite, 2000 li yıllarda %30 lara ulaşmıştır ve bu ivmeyle artması durumunda 2030 yılında dünya nüfusunun yarısının obez olması beklenmektedir.

‘’Obezite sigaradan sonra önlenebilir ikinci ölüm sebebidir’’ Dünya Sağlık Örgütü

‘’Obezite sadece estetik bir problem olarak görülmemelidir’’

Obezite eklem hastalıklarından kansere kadar geniş bir yelpazede tüm vücut sistemini etkileyen bir durumdur. Obezitenin etkilediği en önemli sistemler ise endokrin ve kalp-damar sistemidir. Erişkin tip, yani şeker hastalığının ikinci tipinde (Tip 2 DM) en önemli risk faktörü obezitedir. Vücuttaki yağ miktarının artması, pankreas bezinden salınan ve şeker metabolizmasının en önemli düzenleyicisi olan insülin hormonuna bir direnç kazandırır. Yani insülin dokularda ki etkinliğini yavaş yavaş kaybeder. Ek olarak serbest yağ asitlerinin fazlalığı pankreas bezindeki insülin salgılatan (beta hücreleri) hücreleretoksik etki yapar. Pankreas bezlerindeki insülin rezervleri tükenmeden obezitenin tedavi edilmesi bu açıdan çok büyük önem taşır.

Kardiovasküler (kalp / damar ) sistem obezitenin olumsuz etkilediği ikinci önemli sistemdir. Kandaki artan yağ oranları (trigliserid ve kolesterol) damar sertliğine zemin hazırlar. Damar sertliği ciddi boyutlara ulaştığında hipertansiyon, kalp krizi ve inme riskleri ortaya çıkar. Kalp krizi riski obez bireylerde normal kilolu insanlara göre 2 misli daha fazladır. Tüm hipertansiyon hastalarının %70-90 nınobez olduğu bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir.

Obez bireylerin sık olarak maruz kaldığı sıkıntılardan biri de uyku apnesidir. Uyku apnesi, uyku sırasında solunumu durma noktasına getirebilen bir hastalıktır. Morbidobez bireylerin %40’ında uyku apnesi görülmektedir. Kilo verilmesi uyku apnesinin kalıcı tek tedavisi gibi görünmektedir.

Obezitenin bazı kanser türlerinde risk faktörü olduğu tıbbi litaratürde gösterilmiştir. Erkeklerde özellikle prostat ve kolon (kalınbarsak) kanserlerinde artış olduğu bildirilmiştir. Kadınlarda ise özellikle hormona bağlı gelişen meme kanseri artış göstermektedir. Östrojen hormonunun ana kaynağı olan kolesterolün artması sebep olarak görülmektedir.

Obezite Dünya Sağlık Örgütü tarafından sigaradan sonra önlenebilir ikinci ölüm sebebi olarak görülmektedir. ABD de her yıl üçyüz bin ölümün sebebi olarak obezite gösterilmektedir. Tüm dünya göz önüne alındığında, obeziteden ölümün açlıktan ölüme oranla çok daha fazladır.

VKİ kilomuzu metre cinsinden boyumuzun karesine böldüğümüz zaman elde ettiğimiz değerdir. Bu değerlere göre obezite sınıflandırılmaktadır. Örnek olarak 70 kg ağırlığında 1.70 metre boyunda bir insanın VKİ ni hesaplayalım;

1.7*1.7= 2.89

70/2,89= 24.2 kg/m2

‘’Öncelikli olarak fazla kilolarınızın kaderiniz olmadığını, bu fazla kilolardan kurtulmanız gerektiği ve kurtulabileceğinizi bilmelisiniz’’

Eğer Vücut Kitle İndeksiniz 30kg/m2nin üzerinde ise mutlaka tıbbi yardım almalısınız. Daha önce belirttiğimiz gibi obezitenin yol açtığı tıbbi sorunları bilmeli ve çok iyi bir şekilde motive olarak fazla kilolarınızdan kurtulmalısınız. İzliyeceğiniz adımlar şu şekilde olmalıdır.

1- İlk olarak bulunduğunuz yerde eğer bu konuya özelleşmiş bir merkez varsa oraya başvurmanız önerilir. Obezite merkezlerinde; obezitenin tedavisi, önlenmesi ve obeziteye bağlı yandaş hastalıkların tedavisi konusunda uzmanlaşmış Endokrinolog, Obezite Cerrahı, Diyetisyen, Psikolog, Kardiolog, Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Plastik Cerrah mutlaka bulunmalıdır.

Obezitenin olası endokrinolojik sebepleri, tüm obez hastalarda bu sebepler %1 den daha az görülse de ilk etapta araştırılmalıdır. Bunlardan en yaygın olanları Tiroid hormonlarının az çalışmasına bağlı hipotiroidi ve böbrek üstü bezlerinin aşırı kortizol üretmesine bağlı gelişip santral obeziteye yol açan Cushing hastalığıdır. Basit bir kan tahlili ile tiroid fonksiyonları değerlendirilebilir. TSH adlı hormonun yüksekliği Hipotroidiye işaret eder. Cushing hastalığında ise gece içeceğiniz düşük doz bir kortizol hapı sonrası sabah saat 08.00 da vereceğiniz kandaki kortizol düzeyi tanı koydurucu olacaktır.

2- Özellikle kısa dönemde çok kilo alan bireylerde majör depresyon başta olmak üzere bazı psikolojik sorunlar obezitenin sebebi olabilmektedir. Yemek yeme adeta psikolojik bir savunma mekanizmasına dönüşebilmektedir. Yani yemek bu hastaların mevcut duygusal durumunun dışa vurum şeklidir. Bu durumda psikolojik destek alınmalıdır. Uzun ve zahmetli olsa da tedavi edilebilir.

Yaşam Boyu Obezite Yönetimi Nedir? 

Obezite yönetimiyle ilgili olarak yıllardır birçok araştırma yapılmıştır. Artık ağırlık kaybına odaklanmak yerine, kaybedilen ağırlığın korunması üzerine daha çok çalışma yapılmaktadır.

Önemli olan kaybedilen ağırlığı korumak.

Fiziksel aktivite sadece ağırlık kaybının sağlanmasında değil, kaybedilen ağırlığın korunmasında da önemli olduğu fark edilmiştir.

Obezite tedavisi ve yönetiminde amaç, sadece kilo kaybı sağlanması olmamalıdır. Ağırlık kaybıyla beraber, sağlığın geliştirilmesi ve sağlık risklerinin azaltılması da oldukça önemlidir. Ağırlık yönetimine odaklanmak gerekmektedir. Obezitenin derecesi ve tipine bağlı olarak, bireyin yaşına, yaşam şekline göre değişik düzeylerde ağırlık kaybı sağlanması, neredeyse imkansız olan kilo hedefine sağlıksız koşullarda ulaşmaktan çok daha iyidir.
Orta düzeyde kilo kaybı ve bunun korunması, hızlıca fazla ağırlık kaybedip, tekrar geri almaktan daha başarılı bir durumdur.

Biz Nişantaşı Obezite Enstitüsü olarak sizin için yaşam boyu obezite yönetimi yapıyoruz. Tedaviden sonrada ömür boyu siz değerli hastalarımız ile beraberiz.

Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi)